Amerikanen bestempelen nu ook Armeense kwestie als volkerenmoord, Turken razend

Een bijzondere commissie van het Amerikaanse Congres heeft een resolutie gestemd waarin de Armeense kwestie wordt bestempeld als genocide. Ze gaat er met andere woorden vanuit dat het toenmalige Ottomaanse Rijk volkerenmoord beging op honderdduizenden tot meer dan een miljoen Armeniërs. De resolutie is van groot symbolisch belang en stuit op enorm protest bij de Turken, die zich zien als een belangrijke bondgenoot van de Amerikanen.

Turkije heeft meteen zijn ambassadeur uit de Verenigde Staten teruggeroepen. "Wij veroordelen deze resolutie, die de Turkse natie beschuldigt van een misdaad die ze niet begaan heeft", aldus de Turkse regering. "Na dit incident is onze ambassadeur in Washington, Namik Tan, teruggeroepen naar Ankara voor consultatie."

Het Comité Buitenlandse aangelegenheden van het House of Representatives stemde met 23 stemmen voor en 22 tegen de niet-bindende resolutie. Parlementsvoorzitter Nancy Pelosi moet nu beslissen of ook een stemming in het volledige Huis van Afgevaardigden volgt.

Gewaarschuwd
Ankara waarschuwde Washington er eerder voor dat een goedkeuring van de resolutie de betrekkingen tussen Turkije en de VS ernstige schade zou berokkenen.

Turkije ontkent nog steeds dat het volkerenmoord pleegde, terwijl de meeste Westerse historici geloven dat in 1915-16 600.000 Armeniërs door de Turken vermoord werden in bloedbaden in Anatolië en 400.000 door geweld en hongersterfte tijdens deportaties naar woestijnen in het huidige Syrië en Irak. Nog 200.000 Armenen werden verplicht zich te bekeren tot de islam. Tussen 1900 en 1924 zouden circa 1,8 miljoen Armeniërs zijn omgekomen bij etnische zuiveringen.

De Turkse regering meent dat er geen sprake was van genocide, maar dat de doden het slachtoffer zijn geworden van burgeroorlog, hongersnoden en andere ontberingen. Zij spreekt dan ook liever van de Armeense Kwestie. Volgens de Turkse regering zouden er 300.000 tot 500.000 slachtoffers zijn waaronder ook Turken. Turkije oefent ook druk uit op andere landen om het bestaan van de genocide te ontkennen, of in elk geval niet officieel te bevestigen.

België
Verschillende landen en internationale organisaties erkennen de genocide: Argentinië, Armenië, België, Canada, Cyprus, Europese Unie, Frankrijk, Griekenland, Italië, Libanon, Nederland, Polen, Raad van Europa, Rusland, Uruguay, Vaticaanstad, Verenigd Koninkrijk, Zweden en Zwitserland. En hoewel president Ronald Reagan expliciet refereerde aan de Armeense genocide, was er in de Verenigde Staten geen resolutie aangenomen om de genocide te erkennen.

Ondanks het feit dat België al in 1998 de genocide heeft erkend, weigeren een hoop Belgische politici tot vandaag de dag, al dan niet door de aanwezigheid van Turkse kandidaten op hun lijsten, om zich duidelijk uit te spreken over de genocide.

Tijdens de Bush-administratie, in 2007, nam het Amerikaans Congres in een commissie een gelijkaardig besluit als vandaag, maar dat geraakte niet verder (tot de stemming erover in het Huis van Afgevaardigden) door druk van het Witte Huis. (mvl)